Dolandırıcılıkta Yeni Yöntemler
Yaklaşık 3-4 senedir var olan fakat son zamanlarda anladığımız kadarıyla yenileri türeyen bir dolandırıcılık sistemi ile karşı karşıyayız. İnsanların iyi niyetini ve teknoloji özrünü kullanarak birileri para kazanıyor, daha sonra benzer sektörde faaliyet gösteren rakipleri, daha sonra bunların kayınbiraderleri, kuzenleri falan aynı işe giriyorlar ve piyasa birden hareketleniyor.
Yönteme Giriş
Sistem şu şekilde işliyor; Sizi 0(850) ile başlayan bir numaradan bir bayan satış temsilcisi arıyor. Yaptıkları araştırmaya göre 3 ihtimalden bahsediyor;
0 – Sizi Google’dan arıyoruz. (Yandex’ten, Apple’dan arıyoruz diyenleri de var)
1 – Şirketiniz arama sonuçlarında çıkmıyor.
2 – Arama sonuçlarında çıkan şirketinizin listeleme ücretini yıllık yapmanız gerekiyor.
3 – Şirketinizi para karşılığı daha üst sıralarda çıkaralım.
Yukarıdaki maddelerin tamamı yalan. Tek tek inceleyelim.
0 – Google, Apple, Yandex sizi telefonla asla aramaz, özel olarak reklam veren cirosu yüksek bir firmaysanız arayabilir. Ama şirket sahibi olarak asla sizi aramaz. Asistanınızı arar yada Bilgi İşlem Sorumlunuzu arar.
1 – Çoğu KOBİ sahibi şirketinin arama sonuçlarında olup olmadığını halen bilmiyor. Arama sonuçlarında çıktığınız halde ilgili kayıtlara bizzat müdahale edip güncelleme yapmadıysanız, dolandırıcı arkadaşlar sizin ilgisiz bir kullanıcı olduğunuzu anlıyor ve arama sonuçlarında çıkmadığınızı iddia ediyor. Bu arama sonuçları Google, Yandex, Apple ve çok kullanılmasa da Bing servislerinde olabilir.
2 – Google, Yandex, Apple, Bing servislerinde şirketinizin görünmesi için çoğunlukla birilerine para ödemeniz gerekebilir. Fakat bu hizmet genelde bir defaya mahsus tahsil edilir ve bu ücreti web hizmeti aldığınız ajans yada yazılımcı arkadaşa ödemeniz gerekir. Mutlaka çalıştığınız firma yada kişilerden bu konuda danışmanlık hizmeti almanızı öneriyoruz.
3 – Burada genellikle Google Adwords reklam servisini kastediyorlar. En yaygın dolandırıcılık yöntemi budur. Peki nasıl oluyor? Google ilk defa reklam veren şirketlere 100 ₺ değerinde hediye çeki veriyor. Nitelikli dolandırıcılar sizlere “100 ₺ ödeyin sizi Google’da en tepede çıkaralım” diyorlar. 100 ₺ ödüyorsunuz ve çok kısa bir süre için (yaklaşık 1 saat ile 5 gün arası) şirketiniz gerçekten Google’da en üstte çıkabiliyor. Dolandırıcılar Google’ın verdiği bu krediyi sizin üzerinizden nakit paraya çeviriyorlar.
Bu süre sizin faaliyet gösterdiğiniz alandaki rekabete göre ve reklamın verildiği coğrafi konuma göre değişiyor. Tüm Türkiye’ye reklam vermekle sadece Mardin’de reklam vermek elbette çok farklı oluyor. Mesela inşaat, emlak, otomotiv, sağlık, moda, elektronik vb sektöründeyseniz muhtemelen 1 günde bu bütçeniz bitecektir. Fakat “Toptan Kibrit Satışı” yapan bir firmanız varsa, reklamınız 100 ₺ bile olsa 1 ay yayında kalabilir.
Dolandırıcılar size resmi olarak faturada kesiyorlar, elbette fatura Google adına değil, kendi uyduruk şirketleri üzerinden kesiyorlar, hatta ödeme yapmasanız bile faturayı adresinize gönderip sizi ödeme yapmaya zorluyorlar. Çoğu esnaf arkadaşımız 100 ₺ yi önemsemiyor, birkaç gün sonra unutuluyor. Fakat bu önemsiz görünen 100 ₺ ne kadar önemsiz?
Basit Bir Kazanç Hesabı Yapalım
- Dolandırıcılar bir çağrı merkezi kuruyorlar.
- 5 tane müşteri temsilcisi olduğunu düşünelim.
- Her bir müşteri temsilcisi günlük 50 firmayı arasın, toplam 250 arama yapar.
- 200 tane firma sahibi çok bilinçli olsun, 50 tanesi 100 ₺ ödemeyi kabul etsin.
- Günlük 5000 ₺ yapıyor.
- Ayda 20 gün çalışsalar (Google’dan aradıklarına göre mesaileri çok esnek ve rahat bir çalışma ortamları olduğunu düşünelim)
- Ayda 100.000 ₺ yapıyor???
Peki bu dolandırıcılar ne kadar dolandırıcı ve kazandıkları para veya elde ettikleri imtiyaz bu kadar büyük mü?
Kim bu dolandırıcılar? Bildiklerimizi yazalım.
- Türkiye’de yaşıyorlar.
- Türkçe konuşuyorlar, bizden birileri yani.
- Kötü amaçla da olsa şirketleri var ve resmi olarak fatura kesip, dolandırdıkları paranın bir kısmı ile vergi mükellefi olmuşlar.
- Şaibeli bir şekilde kazandıkları paranın çoğunu yine ülkemizde harcamak zorundalar.
“Öküzün Büyüğü Ahırda”
İşin özüne baktığımızda durum aslında sandığımızdan daha vahim bir hale geliyor. Google, Yandex, Apple, Bing gibi şirketleri tanıyalım. Bu şirketlerin gelişme süreçleri ve davranışları hakkındaki görüşlerimizi daha önceki yazımızdan okuyabilirsiniz.
- Yandex Rus, diğerleri Amerikan menşeili şirketler.
- Tamamı Çevrimiçi Arama, Haritalar, Dijital Reklamlar gibi baskın alanlarda hizmet veriyor.
Dolaylı yada doğrudan ülkemizden yıllık milyonlarca dolar para kazanıyorlar ve bu paranın ne kadarı vergilendirilebiliyor meçhul. Avrupa Birliği ülkelerinden her biri sanki sıraya konmuş gibi her sene düzenli olarak bu şirketlere vergi usulsüzlüğü davaları açıyorlar. Tamamen hayali ve markalanmış ürünlerle, ülkelerin kaynaklarına ve emeklerine dadanmış çekirge sürüsü gibi davranıyorlar. Avrupa Birliği ülkeleri teknoloji ve eğitim alanında bizden daha bilinçli oldukları için en azından düzenli dava açarak bu sızıntıyı kapatmaya çalışıyorlar. Avrupa Birliği ülkeleride kendi aralarında bir türlü tam uyum sağlayamadıkları için, kendilerine özel ve kendilerince kontrol edilen servisler kuramıyorlar. 1 ve 2. Dünya Savaşlarının bu kıtadan çıktığını hatırlamamız yeterli.
Çözüm Önerileri
Yerli arama motoru ve yerli harita servisleri yapmak zorundayız. Belli kategorilerde bu servislerin inşası sanıldığı kadar zor değil. Fakat bunun gerçekleşmesi için hem kamu hem özel sektörde ciddi bir mutabakat sağlanması gerekiyor. Çin, Hindistan, Japonya ve Rusya gibi ülkeler, birazda dil ve alfabe farklılığından dolayı kendi servislerini kurabilmişler ve tıkır tıkır işletiyorlar. Özellikle yılan hikayesine dönen “firma rehberi” konusu acilen çözüme kavuşturulmalı. Yukarıdaki anlattığımız dolandırıcılık yöntemlerinin hepsi bu alanda gerçekleşmektedir. İlk ihtiyacımızı tanımlarsak;
Firma Rehberi
Belli bir internet adresinde yayın yapacak;
Firma bilgileri; Maliye Bakanlığı, Odalar ve Borsalar Birliği, Dernek ve Vakıflar, Belediyeler ve son olarak vatandaşlar tarafından güncellenecek veya düzenlenecek.
Vatandaş siteye girip ihtiyacı olan hizmet alanında faaliyet gösteren işletmenin telefon, coğrafi konum, açık adres, web sitesi, çalışma saatleri, ürün ve hizmet fotoğrafları vs gibi bilgilere erişebilecek.Buna benzer hizmetleri veren yüzlerce yerli websitesi var fakat ve maalesef hiçbirisi hem toplumun hemde devlet erkanının tam desteğini alamamış.
Konumuz sadece yerli otomobil yapmakla alakalı değil, çünkü dünyada otomobil üreten onlarca ülke ve yüzlerce marka var. Bu alanda hiçbir ülke diğerleri üzerinde baskı uygulayamaz. Fakat iş “büyük veri” konusuna geldiğinde ABD resmen tekelleşmiş durumda. Seçim sonuçlarından, toplumsal tercihlere, satın alma alışkanlıklarından, toplu intihar girişimlerine kadar neredeyse tüm sosyal olaylarda artık bu şirketleri ve sahip oldukları veriyi sorumlu tutabiliriz.
Açıkcası bu alanlarda birden fazla babayiğite ve onu reklam gücüyle destekleyecek devlet büyüklerine ihtiyaç var.